Bütün disiplin cezalarına itiraz edilebilir?
06.11.2023

Memurlara verilen bütün disiplin cezalarına itiraz mümkün mü?

Cevap
Sağlık-Sen     16.11.2023

Anayasanın 128’inci maddesinde “Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür.

            Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.

            Üst kademe yöneticilerinin yetiştirilme usul ve esasları, kanunla özel olarak düzenlenir.”denilmekte olup, 129’uncu maddesinde de “Memurlar ve diğer kamu görevlileri Anayasa ve kanunlara sadık kalarak faaliyette bulunmakla yükümlüdürler.

            Memurlar ve diğer kamu görevlileri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşları mensuplarına savunma hakkı tanınmadıkça disiplin cezası verilemez.

            Disiplin kararları yargı denetimi dışında bırakılamaz.

            Silahlı Kuvvetler mensupları ile hakimler ve savcılar hakkındaki hükümler saklıdır.

            Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davaları, kendilerine rücu edilmek kaydıyla ve kanunun gösterdiği şekil ve şartlara uygun olarak, ancak idare aleyhine açılabilir.

            Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında işledikleri iddia edilen suçlardan ötürü ceza kovuşturması açılması, kanunla belirlenen istisnalar dışında, kanunun gösterdiği idari merciin iznine bağlıdır.”hükmü bulunmaktadır.

Anayasanın söz konusu hükümleri uyarınca 657 sayılı Kanunun Devlet Memurları Kanunun yürürlüğe konulmuş olup, bu Kanunun 124 ila 136’ncı maddeleri arasında disiplin mevzuatına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.

657 sayılı Kanununun 125’inci maddesinde de disiplin cezaları;

A) Uyarma,

B) Kınama,

C) Aylıktan kesme,

D) Kademe ilerlemesinin durdurulması,

E) Devlet memurluğundan çıkarma olarak sayılmıştır.

Mezkur 657 sayılı Kanunun 135’nci maddesinin “Disiplin amirleri tarafından verilen uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarına karşı disiplin kuruluna, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına karşı yüksek disiplin kuruluna itiraz edilebilir.

İtirazda süre, kararın ilgiliye tebliği tarihinden itibaren yedi gündür. Süresi içinde itiraz edilmeyen disiplin cezaları kesinleşir.

İtiraz mercileri, itiraz dilekçesi ile karar ve eklerinin kendilerine intikalinden itibaren otuz gün içinde kararlarını vermek zorundadır.

İtirazın kabulü hâlinde, disiplin amirleri kararı gözden geçirerek verilen cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilirler.

Disiplin cezalarına karşı idari yargı yoluna başvurulabilir.”hükmü ile itiraz müessesesi düzenlenmiş bulunmaktadır.

Memurların, disiplin cezalarına karşı disiplin veya yüksek disiplin kurullarına ya da idari yargıya başvurma hakları vardır. Buna göre, disiplin amirlerince verilen uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarına itiraz disiplin kuruluna, kademe ilerlemesinin durdurulmasına karşı yüksek disiplin kuruluna yapılır. İtirazlarda süre, kararın ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren 7 gündür. Bu süre içinde itiraz edilmeyen disiplin cezası kesinleşmektedir.

Memuriyetten çıkarma cezasının kurumda en üst amirlerden müteşekkil Yüksek disiplin kurulunca verilmesi ve Memuriyetten çıkarma cezası hakkında itiraz merci belirlenmemiş olmasından dolayı bu ceza hakkında doğrudan idari yargıya gidilmesi gerekmektedir.

Memuriyetten çıkarma cezası hakkında itiraz müessesesi uygulanmamaktadır.

Sorular Anasayfasına Dön